Rıfat Ilgaz 7 Mayıs 1911 Kastamonu’nun Cide ilçesinde doğdu ve ilkokul hayatını burada tamamladı. Liseyi yarıda bırakıp yatılı bir muallim mektebine başladı. Daha sonra Adapazarı ve İstanbul’da Türkçe öğretmenliği yaptı. 82 yıllık yaşamı boyunca şiir, öykü ve roman yazarlığı yaptı. 1943’te 32 yaşında iken ilk ‘’yarenlik’’ adlı kitabını çıkardı. Hemen ardından ise ‘’sınıf’’ adlı şiir kitabını çıkardı. Ancak yazmış olduğu ‘’yarenlik’’ adlı kitap toplandı ve cezaevine girdi. İlerleyen zamanlarda ise ‘’devam’’ adlı şiir kitabını çıkardı ancak bu kitapta toplatıldı ve tekrar cezaevine girdi.
Ilgaz’ın dergiciliği kendi döneminde ki birçok yazar gibi Türkiye’nin siyasi anlamda en karışık olduğu dönem boyunca onu da hapishaneyle tanıştırmıştır. Bu anlayış ona adliye koridorlarında ve hapishanelerde çok zaman kaybettirmiştir. Ancak kendisinin bu duruşu hiçbir zaman bozulmamıştır.
Yazmayı her zaman seven bu konuda başarılı olan Ilgaz, mizah öykülerinden şiirlere, çocuk kitaplarından romanlara kadar birçok alanda üretkenliğini kanıtlamıştır. Bir ara Karartma Geceleri adlı eseri piyasadan toplatılmıştır. Ancak bu eser daha sonradan 2004 yılında 100 Temel Eser arasına girmiştir. Ilgaz’ın kitaplarının basımı günümüzde Çınar Yayıncılık tarafından basılmaktadır. Bu yayın evini Ilgaz’ın oğlu olan Aydın Ilgaz ile birlikte kurmuştur. 7 Temmuz 1993’de İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur.
2 Temmuz 1993 tarihinde yaşanan Sivas Madımak Olayı ‘nda katledilen kişilerin arasında bulunan en yakın dostu Asım Bezirci’nin de olması Ilgaz’ı daha derin bir üzüntü haline düşürdü. Bu haberden 5 gün sonra 7 Temmuz 1993 tarihinde evinde hayata gözlerini yumdu. Ilgaz, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda Asım Bezirci’nin yanına defnedilmiştir.
Ilgaz, Kastamonu’ya bağlılığıyla tanınmaktadır. Adeta memleketine aşık olan Rıfat Ilgaz, soyadı devriminde Ilgaz soy ismini, Kastamonu’nun bir simgesi olan Ilgaz Dağlarından esinlenerek almıştır. Ürettiği yapıtlarda bağlılığından olacak ki Cide’nin insanlarından, kültürüne her zaman yer vermiştir. Aynı şekilde memleketi de Ilgaz’ı yalnız bırakmamaktadır. 7-8 Temmuz tarihleri arasında her yıl Cide’de Ilgaz’ı anmak için Cide Rıfat Ilgaz Sarı Yazma ve Kültür Sanat Festivali anma töreni yapılmaktadır.
Ülkemizde Rıfat Ilgaz
Türkiye’de Cide Rıfat Ilgaz Sarı Yazma ve Kültür Sanat Festivali yapılması gibi aynı zamanda onun adına şiir ödülleri verilmektedir. Kronolojik olarak ele alırsak 6 Aralık 1982 yılında İstanbul Şan Müzikhol ‘ünde Rıfat Ilgaz’ın 55. sanat yıl dönümü ve aynı gün 70. Doğum günü kutlaması yapılmıştır. Ardından 2 yıl sonra ilk Rıfat Ilgaz-Cide Edebiyat ödülü Seval Esaslı’nın “Sekizinci Renk” adlı şiirine verilmiştir. Aynı ödül 1986 yılında mizah hikayesi kategorisinde Muzaffer Abayhan’a verildi. Bu eserlerle birlikte Rıfat Ilgaz ödülleri sahiplerini bulmaya başlamıştır.
Hababam Sınıfı
Hababam Sınıfı, Rıfat Ilgaz’ın sonradan filme de uyarlanan romanıdır. İstanbul’da bir lisedeki öğrencilerin hayatlarını konu alan eserde yazar Türk eğitim sisteminin ezberci ve katı disiplin anlayışını mizahi bir tavırla eleştirmiştir.
Diğer biyografi yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
